Rośliny okrywowe w uprawach międzyplonowych mogą spełniać różne cele. Może to być spełnienie wymogów prawnych, poprawa potencjału agronomicznego lub zwiększenie wartości produkcyjnej upraw międzyplonowych. Czasami, kilka z tych celów można osiągnąć jednocześnie. Ale jak wybrać najbardziej odpowiednie rośliny okrywowe spośród wszystkich istniejących gatunków?
Jeśli Twoim głównym celem jest dostosowanie się do przepisów, musisz być dobrze poinformowany o obowiązujących zasadach (pokrywa glebowa, zanieczyszczenie azotanami itp.). Niniejszy paragraf zawiera ogólne podsumowanie możliwych scenariuszy, ale w żaden sposób nie zwalnia z obowiązku przestrzegania lokalnych przepisów. Czy prowadzisz działalność na obszarze wrażliwym lub podlegasz szczególnym przepisom polityki rolnej obowiązującej w danym regionie? Czasami uprawa międzyplonów ma zastosowanie wyłącznie na obszarach wrażliwych. W innych przypadkach obowiązujące przepisy dotyczące rolnictwa zalecają lub nakładają obowiązek wysiewu roślin okrywowych, nawet na obszarach niewrażliwych. Czy istnieją gatunki, których uprawa jest regulowana przepisami? Które z nich są zabronione? Na przykład rośliny strączkowe są czasami zabronione w siewie czystym. Są one mniej skuteczne w wychwytywaniu azotanów z gleby. Niektóre przepisy zalecają stosowanie ich w mieszankach lub całkowicie ich zabraniają.
Terminy zbiorów są czasami zbyt późne lub okres międzyplonowy za krótki, aby umożliwić odpowiedni rozwój biomasy roślin okrywowych. Jeśli konieczne jest zapewnienie zielonej okrywy, w niektórych regionach istnieją alternatywne rozwiązania dla siewu roślin międzyplonowych, zwłaszcza w przypadku kukurydzy. W takim przypadku wysiew roślin okrywowych nie jest obowiązkowy, a w grę wchodzą inne praktyki, takie jak mulczowanie. Pozwala ono na przykrycie pola rozdrobnionymi łodygami kukurydzy, które następnie są mieszane podczas orki lub podorywki tuż po zbiorach.
Dobra praktyka agronomiczna wymaga, aby rośliny okrywowe były dobrane tak, żeby odpowiednio wpasowały się w płodozmian. Celem płodozmianu jest naprzemienne stosowanie różnych gatunków roślin, z różnymi systemami korzeniowymi. Jest to ważne dla zwalczania szkodników i chwastów poprzez przerwanie ich cyklu rozwoju. Wśród gatunków powszechnie wybieranych jako uprawy międzyplonowe można znaleźć trawy, rośliny krzyżowe, bobowate i faceliowate.
Na przykład, jeśli rośliną następczą jest:
Rośliny okrywowe należy wysiewać jak najszybciej po zebraniu poprzedniej uprawy. Ma to na celu zapewnienie im odpowiedniej ilości czasu na rozwój i wyprodukowanie jak największej ilości biomasy. Tylko wtedy będą w stanie przynieść wszystkie pożądane korzyści agronomiczne (wychwytywanie azotu, wzrost materii organicznej, poprawa struktury gleby i uwalnianie azotu po zniszczeniu roślin itp.).
Dla większości roślin okrywowych (owies, proso włoskie, życica, rzepak, rzodkiew, rośliny bobowate itp.), wysiew po żniwach przed 15 sierpnia, jest możliwy. Niektóre rośliny okrywowe, takie jak proso włoskie, czarnuszka i gryka, muszą być wysiane w tym czasie. Często dotyczy to także niektórych odmian wyki, koniczyny i soczewicy, a w mniejszym stopniu także słonecznika i grochu. Nadal istnieje ryzyko stresu wodnego i cieplnego dla tych roślin, ze względu na warunki glebowe i klimatyczne panujące na danym obszarze pod koniec lata. Gorczyca biała i len preferują późniejszy termin siewu, od połowy sierpnia do początku września. Jeśli siew odbywa się w późniejszym terminie, bardziej odpowiedni jest owies, życica trwała, żyto i rzepa pastewna, ale nie ma gwarancji, że będą się one prawidłowo rozwijać ze względu na niższe temperatury na początku zimy.
Można skorzystać z tabeli pomocniczej, biorąc pod uwagę powyższe czynniki.
Najpierw należy zadać sobie pytanie, czy rośliny okrywowe mają służyć jako pasza dla stada. Jeśli tak, to kiedy będzie potrzebna ta pasza? Jeśli na początku zimy i w przypadku wypasu, wybierz raczej kapustę, rzepak pastewny, a nawet życicę wielokwiatową. W przypadku koszenia wybierz owies, żyto lub pszenżyto + wykę albo życicę wielokwiatową. Wiosną następnego roku łatwiej jest kosić i przygotowywać kiszonkę z mieszanek takich jak owies, pszenżyto i żyto + rośliny wysokobiałkowe, a nawet koniczyna czerwona. Dobrze sprawdza się również mieszanka życicy wielokwiatowej i koniczyny czerwonej, z niewielką ilością obornika.
Jeśli nie prowadzisz hodowli ani nie sprzedajesz paszy, najlepiej jest myśleć w kategoriach korzyści dla rośliny następczej. Jeśli planujesz siać zboża ozime, wybierz gorczycę, facelię lub grykę itp. Jeśli zamierzasz siać kukurydzę, dobrze sprawdzą się rośliny krzyżowe, trawy i facelia. W przypadku słonecznika warto wybrać facelię, grykę, owies lub żyto. Dla buraków dobrym wyborem jest facelia lub gryka. Przykłady te nie są wyczerpujące. Lokalne i krajowe organizacje mogą pomóc w wyborze roślin okrywowych.
Sposób wysiewu oraz sposób niszczenia (rozdrabnianie, uprawa gleby, pielenie itp.) przed kolejną uprawą mogą również stanowić ważne kryterium przy wyborze niektórych gatunków. Te złożone kwestie zostały omówione w innych artykułach.
Rośliny bobowate to gatunki roślin z charakterystycznym owocem zwanym strąkiem. Uprawiane są na całym świecie i obejmują takie rośliny jak soja, fasola, groch, bób, soczewica i fasola szparagowa. Są o...
Groch jary to roślina z rodziny bobowatych. Roślina te przyswaja azot z powietrza poprzez brodawki i uwalnia go ponownie po zbiorze nasion. Doskonale sprawdza się jako pierwsza uprawa w płodozmianie. ...
Soja należy do rodziny roślin bobowatych. Jest ona wykorzystywana głównie jako pasza dla zwierząt. Podobnie jak większość roślin bobowatych, przynosi ona duże korzyści dla kolejnych upraw, ponieważ po...
Rzepak jest często włączany do płodozmianu z uprawami zbożowymi. Przerywa on cykl upraw zbożowych, które sprzyjają występowaniu chorób takich jak ostra plamistość oczkowa, fuzarioza i zgorzel podstawy...
Ziemniaki są uprawami polowymi, które wymagają głęboko uprawionej gleby, bogatej w materię organiczną. Sadzenie może rozpocząć się już w lutym w przypadku młodych ziemniaków i trwać do maja w przypadk...
