Zasady zrównoważonego rozwoju mają zastosowanie również w przypadku zrównoważonego rolnictwa: opłacalność, akceptowalność społeczna i ekologia.
Czym jest zrównoważone rolnictwo?
Pojęcie zrównoważonej produkcji zostało zdefiniowane podczas Szczytu Ziemi w Rio w 1992 roku. Ówczesna premier Norwegii, Gro Harlem Bruntland, opisała to jako:
„rozwój, który zaspokaja potrzeby teraźniejszości bez ograniczania możliwości zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń”
Koncepcja ta powstała jako bezpośrednia konsekwencja rosnącej świadomości, która rozpoczęła się w latach 70. XX wieku, a dotyczyła kruchości ekosystemu Ziemi. Odzwierciedla to słowa Saint Exupéry'ego, który zmarł w 1944 roku: „Nie dziedziczymy ziemi od naszych rodziców, pożyczamy ją od naszych dzieci”.
Zrównoważone rolnictwo można opisać w ten sam sposób, opierając się na trzech filarach.
Definicja zrównoważonego rolnictwa
Definicja zrównoważonego rolnictwa nie jest niezmienna i jest opisywana na różne sposoby. Jednak trzyczęściowy wzór pojawia się dość konsekwentnie i jest obecny w poniższej definicji.
Według FAO (Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa)
„aby rolnictwo było zrównoważone, musi zaspokajać potrzeby obecnych i przyszłych pokoleń:
- przy jednoczesnym zapewnieniu rentowności,
- przy jednoczesnym zachowaniu zdrowia środowiska naturalnego,
- przy jednoczesnym zapewnieniu sprawiedliwości społecznej i ekonomicznej.
Zrównoważona żywność i rolnictwo przyczyniają się do realizacji czterech filarów bezpieczeństwa żywnościowego – dostępności, dostępu, wykorzystania i stabilności – oraz obejmują trzy wymiary zrównoważonego rozwoju (środowiskowy, społeczny i gospodarczy)”
Definicja ta odzwierciedla zasady zrównoważonego rozwoju. Celem jest produkcja z poszanowaniem ograniczeń ekologicznych, ekonomicznych i społecznych, bez których długoterminowa produkcja nie byłaby możliwa.
Trzy filary zrównoważonego rozwoju, a co za tym idzie, zrównoważonego rolnictwa to: ochrona środowiska, sprawy społeczne i gospodarka.
Czym jest zrównoważone gospodarstwo rolne?
Zrównoważone gospodarstwo rolne opiera się na wyborach rolników dotyczących metod produkcji i działalności, a także na udziale w rozwoju lokalnej społeczności, co obejmuje ludzi i ochronę środowiska.
Zgodnie z IDEA (z francuskiego „Indicateurs de Durabilité des Exploitations Agricoles” - wskaźniki zrównoważonego rozwoju gospodarstw rolnych), zrównoważone gospodarstwa rolne opierają się na 5 podstawowych filarach: integracji lokalnej, zdolności do samodzielnego wytwarzania towarów i świadczenia usług z własnych zasobów, zdolności do utrzymania wydajności w czasie, odporności na przeciwności losu oraz ogólnej odpowiedzialności.
Według Zahma i innych zrównoważone gospodarstwo rolne to rentowne, nadające się do zamieszkania, możliwe do przeniesienia i powielenia gospodarstwo, które stosuje społecznie odpowiedzialne podejście do rozwoju.
Jest to globalna wizja zrównoważonego rolnictwa odnosząca się nie tylko do jednostek produkcyjnych, ale także do ogólnego wpływu całego sektora na gospodarkę, środowisko i społeczeństwo.
Źródła:
Zahm, F., et al. (2015). Evaluating sustainability of farms: introducing a new conceptual framework based on three dimensions and five key properties relating to the sustainability of agriculture.
https://www.insee.fr/fr/metadonnees/definition/c1644
https://www.actu-environnement.com/ae/dictionnaire_environnement/definition/agriculture_durable.php4
https://fr.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9veloppement_durable
https://fr.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9veloppement_durable