Rolnictwo regeneracyjne

Regeneracja ekosystemów, dzięki rolnictwu regeneratywnemu

Rolnictwo regeneracyjne definiuje się poprzez jego cele. Celem jest odbudowa gleby, która stanowi podstawę zdrowego odżywiania i zdrowia człowieka. Ponadto promuje ono utrzymanie wydajności gospodarstw rolnych, a także zwiększenie różnorodności biologicznej i poprawę funkcjonowania ekosystemów. Jednym z priorytetów przywracania zdrowia gleby jest wiązanie dwutlenku węgla. Jakie są wyzwania, zasady i techniki?

Koncepcja rolnictwa regeneracyjnego została wymyślona przez Roberta Dale'a w latach 70. XX wieku. Mówił on o trzech kryteriach: zdrowej glebie, zdrowej żywności i zdrowiu człowieka.

Czym jest rolnictwo regeneratywne?

Celem tego rodzaju rolnictwa jest budowa bardziej odpornych i wydajnych systemów rolniczych. Główny nacisk kładzie się na przywrócenie lub regenerację ekosystemów, zwłaszcza gleby, w ramach systemu rolnego. Aspekt systemowy jest istotnym elementem, który zazwyczaj wymaga połączenia produkcji roślinnej i zwierzęcej, w celu osiągnięcia zrównoważonego cyklu.

Zalety rolnictwa regeneratywnego:

poprawa żyzności gleby i ograniczenie erozji,
zmniejszenie ilości CO₂ w atmosferze poprzez wiązanie węgla w glebie,
dbałość o zdrowie gleby,
poprawa i zwiększanie bioróżnorodności oraz zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza i wody,
zwiększenie odporności systemów rolniczych na zmiany klimatu, a także na szkodniki i choroby,
poprawa rentowności gospodarstw rolnych.

Zasady rolnictwa regeneratywnego

Podstawowe zasady powszechnie spotykane w dokumentacji dotyczącej tego tematu. Po pierwsze, refleksja nad systemem produkcji w kontekście regionalnym i globalnym. Rolnictwo regeneratywne jest praktykowane na obszarach naturalnych. Celem jest nie tylko ulepszenie tego obszaru, ale także osiągnięcie synergii, która poprawi jakość gleby, żywności i zdrowia. Częścią tej metody jest również tworzenie synergii między roślinami a zwierzętami. Pozostałe zasady dotyczą agronomii, tj. zaleca się stosowanie technik poprawiających kondycję gleby i bioróżnorodność. Podstawowe zasady rolnictwa chroniącego glebę są zawsze obecne w tej praktyce.

5 principles of regenerative agriculture method outline diagram — 1.keep soil covered 2.maintain living root year around 3.integrate livestock 4.maximize crop diversity 5.minimize soil disturbance

Techniki rolnictwa regeneratywnego

Techniki te nie są niezmienne. Istnieje jednak kilka preferowanych praktyk, które pozwalają skuteczniej osiągać zamierzone cele. Najczęściej stosowane techniki można również znaleźć w:

rolnictwie chroniącym glebę,
rolnictwie ekologicznym,
agroekologii.

Aby wspierać kondycję gleby i bioróżnorodność, należy ograniczyć uprawę gleby, stosować rośliny okrywowe i zróżnicowane gatunki w płodozmianie. Używanie środków fitosanitarnych i nawozów sztucznych nie jest zabronione, ale zdecydowanie zaleca się wybieranie produktów naturalnych. Do zwalczania szkodników upraw preferowane są produkty biologiczne, a do nawożenia nawozy naturalne (obornik, kompost itp.). W przypadku zwierząt gospodarskich, preferowane są praktyki nieintensywne, które przyczyniają się do poprawy dobrostanu zwierząt. Ponadto, wspierane są wszelkie techniki łączące te praktyki agronomiczne z poprawą warunków życia codziennego ludzi, zarówno pod względem społecznym, jak i ekonomicznym.

Wykorzystanie ROC do zdefiniowania technik

Obecnie, istnieje tylko jeden znak certyfikujący rolnictwo regeneratywne, tj. znak Regenerative Organic Certified (ROC), stworzony przez stowarzyszenie w Stanach Zjednoczonych. Nie ma jeszcze żadnego oznaczenia dla nieekologicznego rolnictwa regeneratywnego. Jednak specyfikacje ROC mogą być przydatnym narzędziem do zrozumienia technik zalecanych w rolnictwie regeneracyjnym. W zakresie kondycji gleby, szczególnie promuje:

praktyki związane z uprawami okrywowymi, płodozmianem, ograniczoną uprawą roli, wypasem rotacyjnym, rezygnacją z akwaponiki (z pewnymi wyjątkami), ochroną biologiczną, ochroną gatunków wrażliwych itp,
stosowanie naturalnych, lokalnych metod nawożenia, gdy jest to konieczne,
wybór sztucznych produktów zgodnie z konkretnie określonymi kryteriami.

In terms of livestock, there are rules relating to animal density. As such, animals should not have to compete for food and water. Feed products should mainly come from organic regenerative agriculture. Forced feeding is prohibited, with certain exceptions, as well as practices that cause animal suffering, such as dehorning, forced moulting, disbudding, beak trimming, etc. Appropriate animal care must be carried out using natural treatments, although antibiotics are authorized if necessary. ROC specifications also include a large social and economic section, particularly guaranteeing compliance with legal regulations and labour laws.

Wyzwania związane z rolnictwem regeneratywnym

Rolnictwo regeneratywne to metoda gospodarowania, która podobnie jak rolnictwo zrównoważone pozwala rolnikom utrzymać się z produkcji. Ma ono być zarówno wydajne, jak i opłacalne. Istnieje wiele wyzwań związanych z globalną sytuacją naszej planety, a osiągnięcie celów rolnictwa regeneratywnego oznacza również pomoc w odwróceniu tendencji degradacji gleby na naszej planecie. Promując praktyki rolnicze sprzyjające ochronie gleby, przeciwdziała również globalnemu ociepleniu poprzez sekwestrację węgla w glebie. Trzecim ważnym celem jest przeciwdziałanie utracie bioróżnorodności. Jednak wdrożenie tego rodzaju rolnictwa, które wymaga ponownego przemyślenia całego systemu rolnego, wymaga szkoleń, wspólnej refleksji, a przede wszystkim wsparcia opinii publicznej i strategii politycznych, zwłaszcza w aspekcie finansowym. Okres przejściowy często wiąże się z obniżeniem wydajności (plonów, rentowności itp.), z którym rolnicy muszą sobie poradzić, aby osiągnąć opłacalną i zrównoważoną szybkość przebiegu.

preventing and limiting soil erosion with regenerative agriculture

Rolnictwo regeneratywne i biznes

W 1990 roku, w początkowym okresie rozwoju koncepcji zrównoważonego rozwoju, Organizacja Narodów Zjednoczonych wsparła utworzenie „Rady Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju”. Trzydzieści lat później, w obliczu degradacji gleby na dużą skalę i utraty bioróżnorodności, firmy zaczęły angażować się w rolnictwo regeneratywne. Od 2019 roku 19 firm, takich jak Danone, Nestlé, LVMH itp., zawiązało koalicję o nazwie OP2B (One Plant for Biodiversity), aby wspierać rolnictwo regeneratywne i transformację rolnictwa. Ich działania opierają się na trzech zasadach:

odbudowa krajobrazu, wykraczająca poza granice prawne, w celu zapewnienia trwałych rezultatów,
przywracanie równowagi ekologicznej poprzez ochronę ekosystemów i gatunków,
angażowanie lokalnej ludności i społeczności w inicjatywy związane z ochroną i odbudową środowiska, wspieranie ich praw i źródeł utrzymania.

Ich działania mogą na przykład promować wykorzystanie produktów spożywczych pochodzących z rolnictwa regeneratywnego, partnerstwa między producentami rolnymi stosującymi rolnictwo regeneratywne, zapobieganie wylesianiu, ograniczenie poboru wody i jej zanieczyszczenia, zmniejszenie zagrożeń dla gatunków, promowanie sadzenia drzew na terenach zdegradowanych itp.

Źródła:

https://www.wbcsd.org/wp-content/uploads/2023/10/Technical-Document_OP2Bs-Framework-for-Restoration-Actions.pdf
https://regenorganic.org/wp-content/uploads/2023/03/Regenerative-Organic-Certified-Framework.pdf
https://tastefranceforbusiness.com/fr/lagriculture-regeneratrice-nouveau-graal-de-lagroalimentaire/#:~:text=Comme+son+nom+l'indique,et+assurer+la+souverainet%C3%A9+alimentaire